Dịch sởi đang lan rộng trên cả nước với số ca nghi nhiễm lên đến 40.000 trường hợp. Các chuyên gia nhận định, nguyên nhân chính đến từ chu kỳ dịch 5 năm, tỷ lệ tiêm chủng thấp, tình trạng trì hoãn tiêm vaccine và tư tưởng “anti vaccine” sau đại dịch COVID-19.
Nguy cơ bùng phát từ tỷ lệ tiêm chủng thấp
Tại cuộc họp trực tuyến chiều 15/3, Bộ Y tế và các chuyên gia dịch tễ đã chỉ ra ba yếu tố chính khiến dịch sởi bùng phát mạnh mẽ trong năm nay. Trong đó, yếu tố quan trọng nhất là tốc độ tiêm chủng chậm hơn tốc độ lây lan của virus sởi.
Sởi là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Morbillivirus gây ra, lây lan nhanh chóng qua đường hô hấp khi tiếp xúc gần với người bệnh. Theo thống kê, 90% người chưa có miễn dịch sẽ mắc bệnh nếu tiếp xúc với bệnh nhân sởi. Trung bình, một người nhiễm bệnh có thể lây cho 12-18 người khác, cao hơn nhiều so với COVID-19.
Theo chu kỳ 5 năm, dịch sởi thường bùng phát vào các năm 2014, 2019 và nay là 2024-2025. Riêng năm 2014, hơn 110 trẻ đã tử vong do sởi. Với tốc độ lây lan mạnh và tình trạng tiêm chủng chưa đạt mức tối ưu, dịch sởi năm nay có nguy cơ nghiêm trọng hơn nếu không có biện pháp kiểm soát kịp thời.
Bên cạnh đó, sự thay đổi thời tiết trong giai đoạn giao mùa cũng tạo điều kiện thuận lợi cho virus phát triển, làm gia tăng nguy cơ lây nhiễm.
Giải pháp kiểm soát dịch sởi
Bộ Y tế nhấn mạnh, vaccine là công cụ quan trọng nhất để kiểm soát dịch sởi. Tuy nhiên, nhiều địa phương vẫn đang “đuổi theo dịch” thay vì chủ động phòng chống từ sớm.
Để ngăn chặn dịch lan rộng, các địa phương cần khẩn trương triển khai các biện pháp:
• Tăng tốc độ tiêm chủng: Chủ động mua sắm vaccine, đẩy nhanh chiến dịch tiêm bù, tiêm vét, đặc biệt tại các khu vực có tỷ lệ tiêm thấp.
• Nâng cao nhận thức của người dân: Đẩy mạnh truyền thông về lợi ích của vaccine, bác bỏ các thông tin sai lệch về tác dụng phụ của vaccine.
• Kiểm soát dịch trong cộng đồng: Thực hiện các biện pháp phòng ngừa như đeo khẩu trang, cách ly người bệnh, rửa tay thường xuyên.
Bộ Y tế cũng khuyến cáo, trẻ nhỏ đủ 9 tháng tuổi cần được tiêm vaccine phòng sởi mũi 1 và nhắc lại mũi 2 khi đủ 18 tháng tuổi. Ngoài ra, phụ huynh nên chủ động đưa trẻ đi tiêm chủng đúng lịch để đảm bảo miễn dịch, phòng tránh biến chứng nguy hiểm của bệnh.
Sởi không chỉ gây ra các triệu chứng sốt cao, phát ban, viêm đường hô hấp mà còn có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, viêm não, suy dinh dưỡng nặng. Nếu không được kiểm soát kịp thời, dịch sởi có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng hơn trong thời gian tới.
